ขันหมากมาแล้ว เป็นเสียงแทนขบวนขันหมากจากฝ่ายเจ้าบ่าวที่กำลังจะแห่ไปสู่ขอเจ้าสาวที่บ้าน จะเตรียมอะไรบ้างไปเชคกันเลย
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกับความหมายการแห่ขันหมากกันเลยค่ะ
การยกขันหมาก สำหรับสู่ขอเจ้าสาว เป็นประเพณีที่มีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ประเพณีอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคตามสมัย
ขบวนขันหมาก ถือเป็นเอกลักษณ์คู่ขวัญงานแต่งแบบไทยที่เริ่มทำมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ซึ่งพิธีการนี้เจ้าบ่าวจะยกขบวนขันหมากไปสู่ขอเจ้าสาวที่บ้าน โดยในสมัยก่อนจะต้องแห่ขบวนขันหมากถึงสองครั้ง ได้แก่ ขันหมากหมั้น และ ขันหมากแต่งงาน แต่ในปัจจุบัน เพื่อความสะดวก รวดเร็ว และประหยัดเวลา จึงรวบงานแห่ทั้งสองไว้ในวันเดียว คงเหลือไว้เพียงขบวนแห่ขันหมากเอก และขันหมากโทเท่านั้น
ในสมัยโบราณยึดถือประเพณี และคงมั่นกับความเหมาะสม และการให้เกียรติ สมัยโบราณใช้คำว่ายกขันหมากไปสู่ขอ แต่สำหรับยุคปัจจุบันเราจะเห็นว่า เรามักพูดติดปากกันว่า “แห่ขันหมาก” มากกว่ายกขันหมาก
ในปัจจุบันการแห่ขันหมากไปสู่ขอเจ้าสาว ถือเรื่องช่วงเวลาที่สนุกสนาน ของญาติฝ่ายเจ้าบ่าว ในการแห่ขันหมาก ก่อนเริ่มพิธีสู่ขอ จึงมักจะเห็นเป็นภาพกลองยาวและการร้องรำทำเพลงแห่ขันหมาก บางงานจัดแบบยิ่งใหญ่ในประเพณีอีสานในปัจจุบันนิยมจ้างรถแห่ มาช่วยในพิธีแห่หมาก และร้องเพลงกันอย่างสนุกสนานมากๆ คนเฒ่า คนแก่ ก็จะกล่าว ขันหมากมาแล้ว ขันหมากมาแล้ว ไปเรื่อยๆตลอดการแห่จนถึงบ้านเจ้าสาว พร้อมกับเจ้าบ่าว ญาติฝ่ายเจ้าบ่าวถือพานขันหมากเอก พานขันหมากโท มาโดยพร้องเพียงกัน
การเตรียมตัวสำหรับแห่ขันหมาก
1.กำหนดเวลาที่เป็นมงคล เช่น 07.09 08.09น. 09.09 น. เป็นต้นไป
2.นัดเวลาไม่ว่าจะเป็น รถแห่ กลองยาว นักร้อง ช่างถ่ายภาพ ก่อนเวลา สัก 15- 30 นาทีเสมอ เผื่อเวลาไว้ก่อนถือเป็นเรื่องที่ดีค่ะ
3.ฝ่ายเจ้าบ่าว โดยเฉพาะ เจ้าบ่าว พ่อ แม่ เพื่อนเจ้าบ่าวเตรียมตัวให้พร้อม เพื่อที่จะได้เริ่มตั้งขบวนให้เสร็จตามฤกษ์เวลาแห่ โดยแบ่งการถือพานขันหมากดังนี้ เจ้าบ่าวถือพานธูปเทียน เทียนแพร พ่อเจ้าบ่าวถือพานแหวนหมั้น จำนวน 1 พาน แม่เจ้าบ่าวถือสินสอด จำนวน 1 พาน ส่วนเพื่อนเจ้าบ่าว 2 คน ถือพาน พานต้นกล้วย 1 คู่ ต้นอ้อย 1 คู่ นอกนั้นญาติพี่น้องอื่นๆแบ่งกันถือ พานขนมมงคล 9 อย่าง พานมะพร้าว จำนวน 1 คู่ พานส้มโอ จำนวน 1 คู่ และพานอื่นๆมากมาย ตามที่จัดเตรียมไว้
4.เมื่อพร้อมทุกอย่างแล้ว เริ่มแห่ขบวนขันหมากได้เลยค่ะ โดยให้เจ้าบ่าว พ่อ แม่เจ้าบ่าว เพื่อนเจ้าบ่าวเดินตามหน้า จากนั้นตามด้วยขบวนแห่ของญาติฝ่ายเจ้าบ่าวค่ะ
5.เมื่อถึงบ้านเจ้าสาว ให้ญาติผู้ใหญ่ฝ่ายเจ้าบ่าว 1-2 คน เดินออกหน้าเพื่อเตรียมเป็นเฒ่าแก่พูดจา(จะมีเฒ่าแก่หรือพิธีกรฝ่ายเจ้าสาว มาทักทาย ถามว่า วันนี้เจ้าบ่าว ญาติพี่น้องทั้งหลาย มาทำอะไรกันเอ๋ย) เฒ่าแก่ฝ่ายเจ้าบ่าวก็จะขานตอบกันยังสนุกสนาน ว่า พาเจ้าบ่าวมาสู่ขอเจ้าสาว ได้ข่าวลูกสาวบ้านนี้โสดและสวยด้วยและหรือคำกล่าวอื่นๆตามประเพณีท้องถิ่นค่ะ จากนั้นเมื่อพูดจากันเสร็จเจ้าบ่าวก็สามารถเข้าบ้านเจ้าสาวเพื่อทำพิธีขั้นตอนต่อไปค่ะ